Czas pracy kierowców - regulacje i zasady

Czas pracy kierowców to jeden z najważniejszych tematów związanych z realizacją działań z zakresu logistyki i transportu. Odpowiedzialne podejście do niego wymaga dostosowania się do krajowych i unijnych regulacji i zasad, które zapobiegają zbytniemu zmęczeniu tej grupy zawodowej w trakcie wykonywania zadań służbowych.

Interesuje Cię, jakie przepisy regulują czas pracy kierowców? W naszym artykule zawarliśmy analizę najważniejszych norm prawnych, które wyznaczają limity wykonywania przez nich obowiązków służbowych oraz minimalne okresy przysługujących im odpoczynków.

Dlaczego regulacja czasu pracy kierowców jest ważna?

Regulacja czasu prowadzenia pojazdu ciężarowego wymaga uważnego uwzględnienia wielu przepisów, które pomagają w utrzymaniu dobrego samopoczucia i stanu zdrowia kierowców oraz większego bezpieczeństwa na drogach.

Wykonywanie transportu drogowego to praca, która jest bardzo wymagająca dla organizmu człowieka, dlatego konieczne jest zachowanie zasad, które nie dopuszczą do jego zbytniego obciążenia. Długie godziny spędzone za kierownicą pojazdu wiążą się z koniecznością utrzymania najwyższego stopnia skupienia na tym, co aktualnie dzieje się na drodze oraz szybkiego reagowania w momentach pojawienia się zagrożenia.

W sytuacji, gdy kierowca przekracza limity czasu pracy i nie przeznacza odpowiedniej ilości godzin na odpoczynek, nie jest w stanie spełnić tych wymogów. W skrajnych przypadkach może nawet narazić się na zaśnięcie za kierownicą pojazdu. Prawidłowe przestrzeganie przepisów decydujących o czasie pracy kierowców pozwala zatem zapewnić mu większe bezpieczeństwo w trakcie przewozu dzięki utrzymaniu zdrowego balansu między pracą a odpoczynkiem.

Przepisy regulujące czas pracy kierowców dotyczą głównie samochodów ciężarowych o DMC pow. 3,5 tony oraz kierowców autobusów i autokarów, które mają co najmniej 10 miejsc siedzących (kierowca + 9 pasażerów). My przyjrzymy się bliżej tym, które obejmują pracę osób kierujących pojazdami ciężarowymi.

Czas pracy kierowcy – przepisy

Branża transportowa, działając na obszarze Unii Europejskiej, musi stosować się zarówno do przepisów krajowych, jak i europejskich.

Regulacje prawne z zakresu limitu czasu pracy kierowców, których muszą przestrzegać polscy przewoźnicy, wytyczają następujące dokumenty:

• Krajowe:
  • Ustawa o czasie pracy kierowców z dnia 16.04.2004 r,
  • Kodeks pracy.
• Unijne:
  • Rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady,
  • Pakiet Mobilności.

Przewoźnicy i kierowcy zobowiązani są przestrzegać pełnej kombinacji przepisów wynikających z powyższych dokumentów. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się, że niektóre z nich się wykluczają, tak naprawdę wynika to często z mylenia podstawowych pojęć, np. czasu pracy kierowcy z czasem prowadzenia pojazdu.

Czas pracy kierowców – kluczowe definicje

W przepisach regulujących kwestie rozliczania czasu pracy kierowcy, funkcjonuje kilka powtarzających się pojęć, których definicje dobrze poznać, żeby nie mieć wątpliwości, co do wyznaczonych zasad.

Podstawowe pojęcia

• Czas pracy kierowcy – zgodnie z przepisami krajowymi i unijnymi są to wszystkie godziny, które kierowca poświęca na wykonywanie zadań służbowych. Obejmuje nie tylko prowadzenie pojazdu, ale również czas poświęcony na wiele czynności pomocniczych, takich jak np. załadunek, rozładunek lub załatwianie obowiązkowych formalności.
• Czas prowadzenia pojazdu – o czasie prowadzenia pojazdu mówimy wyłącznie w kontekście okresu, w którym kierowca znajduje się za kierownicą pojazdu i aktywnie go prowadzi.
• Przerwy i odpoczynki – są to okresy, gdy kierowca musi zrobić wymagane prawem przerwy w pracy, by mógł odpocząć i zregenerować swoje siły.
• Doba: 24, następujące po sobie, godziny – liczy się je od godziny, w której kierowca zaczął swoją pracę.
• Praca w porze nocnej – wg przepisów, o pracy w porze nocnej mówimy, gdy są to 4 godziny pracy, przypadające między północą a godziną 7. rano.

Co wliczamy w czas pracy kierowcy?

Zgodnie z Ustawą o czasie pracy kierowców z dnia 16.04.2004 r., czas pracy kierowcy (art. 6.) to okres od rozpoczęcia pracy do zakończenia pracy przez kierowcę, w skład którego wchodzi spełnianie obowiązków związanych z wykonywaniem przewozu drogowego. Należą do nich m.in.:

• prowadzenie pojazdu, którym wykonywany jest przewóz,
• wszystkie czynności spedycyjne,
• dokonywanie załadunku i rozładunku wraz z ich nadzorowaniem,
• niezbędne formalności administracyjne, które musi wykonywać kierowca,
• czynności zapewniające obsługę codzienną pojazdów oraz przyczep,
• czynności wspomagające utrzymanie pojazdu w odpowiedniej czystości,
• różne inne działania realizowane w celu wykonania zadania służbowego bądź zapewnienia bezpieczeństwa osób, rzeczy oraz pojazdu,
• w przypadku dokonywania przewozu osób – pomaganie osobom, które wsiadają lub wysiadają oraz utrzymywanie koniecznego nadzoru nad nimi,
• okres poza przyjętym rozkładem czasu pracy, obejmujący pozostanie w gotowości do wykonywania pracy przez kierowcę – przeważnie jest to czas oczekiwania związanego z dokonaniem załadunku i rozładunku, których przewidywany czas trwania nie jest wcześniej znany,
• 15-minutowa przerwa, przysługująca przy min. 6-godzinnym czasie pracy.

Limity czasu pracy kierowcy, przerwy i odpoczynki

Określone limity czasu, w jakich kierowca wykonuje pracę, zostały wprowadzone, by nie dopuścić do przemęczenia, które może być niebezpieczne w skutkach dla jego zdrowia oraz dla bezpieczeństwa innych uczestników ruchu drogowego.

Dzienne i tygodniowe limity czasu prowadzenia pojazdu

Zgodnie z przepisami, maksymalny dzienny czas prowadzenia pojazdu przez kierowcę wynosi 9 godzin. Istnieje możliwość jego wydłużenia do 10 godzin, ale tylko dwa razy w tygodniu.

Po każdym takim okresie prowadzenia pojazdu, w szczególności gdy wystąpił przedłużony wymiar czasu pracy, kierowca musi pamiętać o zrobieniu obowiązkowej przerwy. W ten sposób unika przekroczenia wyznaczonego limitu.

Powyższe dzienne ograniczenia należy pogodzić z limitem określający maksymalny tygodniowy czas prowadzenia pojazdu, który wynosi 56 godzin. Jednakże w ciągu dwóch, następujących zaraz po sobie, tygodniach kierowca nie może prowadzić pojazdu łącznie dłużej niż 90 godzin.

Unijne przepisy wymagają również odbycia przez kierowcę przerwy po 4,5-godzinnym czasie prowadzenia pojazdu. Wynosi ona 45 minut i może zostać podzielona na dwie części, z których pierwsza musi wynieść co najmniej 15 minut, a kolejna minimum 30 minut. Nie można zmienić tej kolejności.

Dodatkowe regulacje, które wprowadza polski Kodeks pracy zobowiązują pracodawców do przestrzegania kolejnych wytycznych:

• Maksymalny dzienny czas pracy kierowcy (czyli faktycznego prowadzenia pojazdu oraz reszty czynności związanych z wykonywaniem przewozu) może wynieść 8 godzin dziennie i 40 godzin na tydzień w pięciodniowym tygodniu pracy, w przyjętym okresie rozliczeniowym, który nie przekracza 4 miesięcy.
• Jeżeli kierowca pracuje w systemie równoważnym, dzienny czas pracy może zostać wydłużony do 12 godzin dziennie, jeśli w okresie rozliczeniowym średnia godzin pracy tygodniowo nadal będzie wynosić 40 godzin. Przedłużony czas pracy musi zostać zatem zrekompensowany krótszą pracą w inne dni lub dodatkowymi dniami wolnymi.

Zapisy Kodeksu pracy określają również długość przysługującej przerwy, która musi zostać zrealizowana po minimum 6 godzinach pracy:

• 30 minut przerwy przysługuje, gdy czas pracy wynosi od 6 do 9 godzin.
• 45 minut przerwy przysługuje przy ponad 9-godzinnym czasie pracy kierowcy.

W obu przypadkach można ją dzielić na krótsze, minimum 15-minutowe przerwy. Jeżeli kierowca wykorzystał w ciągu pierwszych 6 godzin pracy 45-minutową przerwę, przysługującą po 4,5 h prowadzenia pojazdu, to liczy się ona jako przerwa, którą odbyłby po min. 6 godzinach pracy.

Limity tygodniowego czasu pracy kierowcy wyznacza również Ustawa o czasie pracy kierowców, wg której:

• Łącznie z nadliczbowymi godzinami, tygodniowy czas pracy kierowcy może wynosić, przeciętnie, maksymalnie 48 godzin w okresie rozliczeniowym, który obejmuje nie więcej niż 4 kolejne miesiące.
• Tygodniowy czas pracy może ulec wydłużeniu do 60 godzin, jeśli we wspomnianym, maksymalnie 4-miesięcznym okresie rozliczeniowym, średni czas pracy na tydzień nie przekracza 48 godzin.

Żeby zachować spójność wszystkich przepisów, tygodniowy 60-godzinny okres pracy może zawierać maksymalnie 56 godzin prowadzenia pojazdu. Pozostałe 4 godziny muszą obejmować inne czynności służbowe.

Wydłużony czas pracy kierowcy

Wprowadzony w ostatnich latach unijny Pakiet Mobilności wniósł do regulacji możliwość przedłużenia obowiązujących limitów dziennego oraz tygodniowego czasu pracy kierowcy o 1 lub 2 godziny, gdy pomaga to dotrzeć do bazy lub miejsca zamieszkania na tygodniowy odpoczynek. Czas jazdy nie może przy tym wciąż przekroczyć 4,5 godziny.

Można z tej opcji skorzystać przy zapewnieniu następujących okoliczności:

• Przedłużony czas pracy musi zostać udokumentowany, a powód pisemnie wyjaśniony na wykresówce albo na wydruku z tachografu. Kierowca może też dokonać tego na planie pracy, przy pierwszym możliwym postoju.
• Przedłużony czas musi zostać zrekompensowany równoważną liczbą godzin, wraz z dziennym lub tygodniowym odpoczynkiem, przed końcem 3 tygodni następujących po tygodniu, w którym wydłużono czas pracy.
• Przy wydłużeniu czasu pracy o 2 godziny, kierowca musi odbyć, bezpośrednio przed tymi godzinami, 30 minut przerwy.

Odpoczynek dzienny i tygodniowy

Limity minimalnego dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku to jedne z najważniejszych wytycznych, zapewniających balans między pracą a regeneracją w pracy kierowcy.

W ciągu doby każdy kierowca musi odbyć odpoczynek dzienny w jednym z dwóch wymiarów:

• Regularny odpoczynek dzienny w wymiarze 11 godzin. Okres ten może zostać podzielony na dwie części: pierwsza minimum 3 godziny, a następnie druga minimum 9 godzin. 11-godzinny odpoczynek uznawany jest za standardowy, zalecany dla kierowców.lub
• Skrócony odpoczynek dzienny w wymiarze 9 godzin. Taki wymiar odpoczynku uzasadniony musi zostać szczególną sytuacją. Można z niego skorzystać maksymalnie trzy razy w tygodniu. Nie trzeba później rekompensować pozostałych godzin.

Kierowcy przysługuje również odpoczynek tygodniowy wg następujących zasad:

• Musi on rozpocząć się nie później niż po sześciu okresach 24-godzinnych, liczącod poprzedniego tygodniowego odpoczynku.
• Regularny odpoczynek tygodniowy wynosi minimum 45 godzin.
• Skrócony odpoczynek tygodniowy wynosi minimum 24 godziny, ale mniej niż 45 godzin. Brakujące godziny kierowca musi sobie zrekompensować równoważnym, jednorazowym okresem odpoczynku w ciągu trzech tygodni od zakończenia skróconego odpoczynku. Dokonuje tego poprzez dodanie odpowiedniej liczby godzin do innego okresu odpoczynku, minimum 9-godzinnego.
• W ciągu dwóch tygodni, które następują po sobie, kierowca jest zobowiązany do odbycia co najmniej dwóch regularnych (co najmniej 45-godzinnych) odpoczynków lub jednego regularnego (co najmniej 45-godzinnego) i jednego skróconego (trwającego minimum 24 godziny, ale mniej niż 45).

Odpoczynek tygodniowy nie może zostać odbyty w kabinie pojazdu, chyba że przypada „na trasie”. Wtedy pracodawca zobowiązany jest zapewnić kierowcy odpowiedni nocleg, np. w hotelu. Ponadto, przynajmniej raz na 4 tygodnie kierowca musi wrócić na tygodniowy odpoczynek do domu albo do bazy.

Pakiet Mobilności zezwala również na pewne odstępstwo, jeżeli kierowca wykonuje drogowy przewóz międzynarodowy rzeczy. W sytuacji, gdy przebywa poza granicami państwa swojej siedziby (ale na obszarze UE), może skorzystać z dwóch, następujących po sobie, skróconych tygodniowych okresów odpoczynku, gdy w kolejnych czterech tygodniach odbędzie minimum cztery okresy odpoczynku, w tym przynajmniej dwa regularne.

Możliwość pracy 13 albo 15 godzin dziennie

Choć w świetle wspomnianych już wytycznych może wydawać się to niemożliwe, dobowy czas pracy kierowcy może wynieść też 13 lub 15 godzin. Okres ten obejmuje wtedy faktyczny czas prowadzenia pojazdu, obowiązkową przerwę oraz inne czynności służbowe, czyli np. załadunek, rozładunek czy formalności związane z dokumentami itd. W tym czasie kierowca może prowadzić pojazd maksymalnie 9 godzin, z możliwością wydłużenia tego czasu do 10 godzin (może go wydłużyć tylko 2 razy w tygodniu).

Z czego wynika możliwość odbycia 13- lub 15-godzinnego czasu pracy?

• 13 godzin pracy dziennie: Regularny dzienny odpoczynek wynosi 11 godzin – pozostaje zatem 13 godzin na prowadzenie pojazdu, inne czynności służbowe oraz przysługującą przerwę.
• 15 godzin pracy dziennie: W przypadku dziennego odpoczynku, skróconego do 9 godzin, pozostaje 15 godzin, które można przeznaczyć na kierowanie pojazdem, inne czynności służbowe oraz przerwę. Jednakże przepisy pozwalają na maksymalnie 3 skrócone dzienne odpoczynki w okresie między tygodniowymi odpoczynkami.

Powyższe 13- i 15-godzinne okresy pracy muszą być zgodne z wytycznymi, które określają maksymalny 60-godzinny tygodniowy czas pracy.

Praca w godzinach nocnych

O pracy w porze nocnej mówimy, gdy wykonywana jest przez cztery godziny między północą a 7. rano. Nie może wtedy przekroczyć 10 godzin w okresie pomiędzy dwoma następującymi po sobie okresami dziennych wypoczynków lub wypoczynkiem dziennym oraz tygodniowym.

Praca w godzinach nadliczbowych

O pracy w godzinach nadliczbowych mówimy, gdy czas pracy kierowcy przekracza ustalone limity już po ich możliwych przedłużeniach. Zgodnie z przepisami dopuszczalna jest w następujących przypadkach:

• gdy kierowca musi podjąć czynności w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego bądź mienia,
• gdy konieczne jest działanie w celu usunięcia awarii,
• w przypadku szczególnych potrzeb pracodawcy.

Należy jednak przestrzegać limitu 260 godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym. Za takie dodatkowe godziny wykonywania obowiązków, przysługują odpowiednie wyrównania finansowe lub dodatkowe okresy odpoczynku.

Praca w załodze kilkuosobowej

Jeżeli pojazdem kieruje więcej niż jeden kierowca, ich „doba” rozliczania czasu pracy zostaje wydłużona do 30 godzin, a obowiązkowe dzienne okresy odpoczynku mogą zawsze wynosić 9 godzin – nie ma wymogu stosowania odpoczynków 11-godzinnych.

Konsekwencje nieprzestrzegania regulacji czasu pracy

Niestosowanie się do surowych przepisów dotyczących czasu pracy kierowcy, wiąże się poważnymi konsekwencjami związanymi z bezpieczeństwem na drogach oraz karami finansowymi.

Ryzyko zdrowotne

Przekraczanie obowiązujących limitów czasu pracy kierowcy może powodować poważne narażenie jego zdrowia.

Długotrwałe zmęczenie ma bardzo negatywny wpływ na stan psychiczny i fizyczny kierowcy. W efekcie, poziom jego skupienia na drodze oraz szybkość reakcji są obniżone i mogą prowadzić do niepożądanych sytuacji podczas przewozu.

Dla zapewnienia bezpieczeństwa osób będących uczestnikami w ruchu drogowym, bardzo istotne jest, by kierowca unikał przemęczenia, odbierając regularne tygodniowe okresy odpoczynku oraz określony przepisami odpoczynek dobowy, a także przestrzegał limitów określających maksymalny czas wykonywania pracy oraz jazdy.

Praca w zbyt dużym obciążeniu, głównie w jednej (siedzącej) pozycji ciała może również doprowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, nadciśnienie czy przewlekły stres.

Kary za przekroczenie limitów czasu pracy

Przekraczając limity czasu pracy kierowcy trzeba liczyć się z niechcianymi skutkami, które obciążają firmę przewozową, a nawet mogą znacząco utrudnić jej działalność.

Naruszenie przepisów określających dopuszczalny czas pracy kierowcy wiąże się z karami finansowymi, które w zależności od skali przewinienia, potrafią być naliczane nawet w tysiącach złotych. Mają na celu egzekwowanie przestrzegania ustalonych regulacji prawnych, które „stoją na straży” bezpieczeństwa na drogach oraz zapewnienia uczciwej konkurencji w branży transportowej.

W skrajnych przypadkach, gdy przewoźnik notorycznie narusza prawo w tym zakresie lub jego działanie było rażące, może nawet dojść do cofnięcia – kluczowej dla jego działalności – licencji transportowej.

Rola tachografów w kontroli czasu pracy kierowców

W branży transportowej to pracodawca zobowiązany jest do przechowywania ewidencji pracy swoich pracowników. Podstawowym narzędziem, wykorzystywanym do monitorowania faktycznego czasu pracy kierowców są tachografy. To dzięki nim można precyzyjnie rejestrować czas jazdy, przerwy, odpoczynki oraz momenty przekraczania granic różnych państw.

Rodzaje tachografów

Istnieją tachografy analogowe (starego typu) oraz cyfrowe, których coraz to nowsze wersje, są instalowane z pojazdach. Każda kolejna generacja tachografów cyfrowych jest jeszcze bardziej zaawansowana technologicznie, precyzyjna oraz trudna – a nawet, można powiedzieć, już niemożliwa – do oszukania, co pomaga w odpowiednim egzekwowaniu przepisów dotyczących czasu pracy kierowcy.

Obowiązki kierowcy związane z używaniem tachografu

Kierowcy pojazdów o DMC pow. 3,5 tony zobowiązani są rejestrować za pomocą tachografu każdą godzinę pracy – nie tylko okresy faktycznego kierowania pojazdem (momenty rozpoczęcia i zakończenia pracy), ale również okresy przerw, odpoczynku czy oczekiwania.

Ponadto, najnowsze regulacje unijnego Pakietu Mobilności wymagają od kierowców, wykonujących przewozy międzynarodowe, dokładnego oznaczania w tachografach kodów krajów, do których wjeżdżają, zaraz po przekroczeniu granic państw. W najnowszych modelach tych urządzeń, kody krajów rejestrowane są automatycznie, jednakże kierowcy powinni każdorazowo upewnić się, że zostały prawidłowo oznaczone.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tachografów cyfrowych oraz obowiązków kierowców, związanych z ich użytkowaniem, przeczytaj nasz artykuł: Tachograf cyfrowy – co to jest i jak działa? >>

Wyzwania i trudności w przestrzeganiu przepisów

Poprawne przestrzeganie przepisów regulujących czas pracy kierowców to wymagające zadanie, które wymaga dużej dyscypliny oraz elastyczności w podejściu do tematu. Pomimo że zasady prawne w jasny sposób określają obowiązkowe limity pracy oraz minimalny czas trwania odpoczynków i przerw, w praktyce wiele czynników może utrudniać wprowadzenie ich w życie w wymaganej formie.

Presja w celu wykonania zadania służbowego

Jedną z głównych przeszkód w utrzymywaniu m.in. dobowego wymiaru czasu pracy jest presja, którą kierowcy odczuwają ze strony pracodawców oraz klientów. Harmonogram wykonania transportu, który przygotowany jest z wyprzedzeniem, nie ma jednakże możliwości uwzględnienia sytuacji awaryjnych, które mogą wystąpić na trasie.

Jedną z najbardziej pożądanych cech przewoźników w branży transportowej, w szczególności w wymagających przewozach międzynarodowych, jest terminowość. Codzienność pracy kierowcy obejmuje jednak radzenie sobie z opóźnieniami w załadunku, wydłużonymi kontrolami granicznymi oraz różnymi sytuacjami na trasie, które nie są możliwe do przewidzenia, a powodują wydłużenie się czasu transportu. Dlatego kierowcy zmagają się z potężną presją, która często zmusza ich do naginania zasad, by spełnić oczekiwania pracodawcy.

Skutki wywierania presji na kierowcach:

• Naruszanie przepisów: Kierowcy przedłużają czas swojej pracy ponad obowiązujące limity, żeby zrealizować transport zgodnie z harmonogramem.
• Ryzyko zdrowotne: Wielogodzinne prowadzenie pojazdu z poczuciem presji wykonania zadania „na czas” oraz naginanie przepisów poprzez wydłużanie czasu pracy, prowadzą do przemęczenia kierowcy, co bezpośrednio zagraża jego bezpieczeństwu, jak również bezpieczeństwu innych użytkowników dróg.

Oczekiwania vs. rzeczywistość na drogach

Cały transport i harmonogram pracy kierowców może zostać perfekcyjnie rozpisany i przygotowany, jednakże zawsze należy pamiętać, że do momentu rozpoczęcia przewozu, jest to jedynie teoria. Dopiero rzeczywistość weryfikuje, czy wszystko przebiegnie zgodnie z planem.

Kierowcy często muszą radzić sobie z nieprzewidywalnymi sytuacjami, które potrafią skutecznie zakłócić rytm ich rozkładu czasu pracy. Jednymi z najczęściej spotykanych trudności na drogach są m.in.:

• Korki: Wzmożony ruch na wykorzystywanych trasach, wypadki oraz roboty drogowe potrafią istotnie wydłużyć przewidywany czas przewozu.
• Problemy techniczne: W razie awarii pojazdu lub innych problemów technicznych, kierowca zmuszony jest czasem do wydłużenia czasu pracy do momentu dokonania koniecznej naprawy.
• Pomoc lub ochrona mienia: W nagłych sytuacjach, które wymagają od kierowcy podjęcia działań w kierunku ochrony życia bądź zdrowia ludzkiego albo mienia, dopuszcza się, zgodne z prawem, przekroczenie limitów czasu pracy i czasu prowadzenia pojazdu.
• Czas oczekiwania: Przestoje w miejscach, w których wykonywany jest załadunek i/lub rozładunek często są nie do przewidzenia w harmonogramie, dlatego kierowcy i przewoźnicy muszą wykazywać się sporą elastycznością.
• Warunki pogodowe: Intensywne opady deszczu, śniegu lub występowanie mgieł to warunki, które utrudniają przewóz. Kierowcy muszą dostosować się do tych sytuacji, zmniejszając prędkość jazdy lub, w ostateczności, przerywając na pewien czas podróż.

Narzędziem, które może pomóc w uniknięciu niektórych przestojów, jest HOGS Maps. Poza generowaniem najbardziej optymalnej trasy przejazdu, pozwala na sprawdzanie zaplanowanej trasy w czasie rzeczywistym i np. ominięcie robót drogowych, które mogłyby przedłużyć czas transportu.

Wypróbuj HOGS Maps przez 14 dni za darmo!

Podsumowanie

Przepisy, które wyznaczają sposoby rozliczania czasu pracy kierowcy, odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa jazdy podczas wykonywania przewozu drogowego. Szczegółowe limity pracy oraz wymagane odpoczynki pozwalają na przemyślaną organizację aktywności kierowcy, która zapobiega jego przemęczeniu.

Krajowe i unijne regulacje wspólnie definiują zasady, których muszą przestrzegać kierowcy zatrudnieni w transporcie drogowym na obszarze państw UE. Dokładna analiza obwiązujących przepisów pozwala wypracować najbardziej optymalne harmonogramy czasu pracy, zapewniające zarówno realizację założonych celów przewoźnika, jak również ochronę zdrowia pracowników, którzy w dużym obciążeniu fizycznym i psychicznym wykonują zlecone przewozy.

Dzięki zrozumieniu przepisów i stosowania się do ich wytycznych, zarówno pracodawcy, jak i kierowcy mają również pewność, że działają zgodnie z obowiązującym prawem. W ten sposób są w stanie uniknąć niepotrzebnych kar oraz zapewnić jak największe bezpieczeństwo w trakcie wykonywania transportu.

Często zadawane pytania (FAQ)

Jak liczymy czas pracy kierowcy?

Czas pracy kierowcy liczymy biorąc pod uwagę wszystkie czynności zawodowe, które wykonywane są przez niego w związku z realizacją transportu i prowadzeniem pojazdu. Jest to zatem łączny czas poświęcony m.in. na prowadzenie pojazdu, dokonywanie załadunku i rozładunku towarów, prowadzenie niezbędnej dokumentacji czy załatwianie koniecznych formalności. Zaliczamy do niego również czas oczekiwania i czas gotowości do pracy.

Czy kierowca musi zrobić pauzę po 6 godzinach pracy?

Tak, kierowca jest zobowiązany do zrobienia przerwy po 6 godzinach pracy. Zgodnie z zapisami krajowej Ustawy o czasie pracy kierowców, po 6 kolejnych godzinach pracy przysługuje:

• 30 minut przerwy, gdy czas pracy wynosi od 6 do 9 godzin,
• 45 minut przerwy, gdy liczba godzin pracy wynosi ponad 9 godzin.

Przerwę można podzielić na krótsze okresy, min. 15 minut każda i wykorzystać je w trakcie sześciogodzinnego okresu pracy lub zaraz po nim.

Co istotne, jeżeli kierowca w pierwszych 6 godzinach pracy wykorzystał, zapewnioną mu przez Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 561/2006, 45-minutową przerwę w prowadzeniu pojazdu po 4,5h jazdy, to przerwa ta będzie spełniała wymóg obowiązkowej przerwy po 6 godzinach pracy.

Kiedy pauza 9, a kiedy 11 godzin?

Kierowca zobowiązany jest do odbywania wymaganych przepisami odpoczynków dziennych. W zależności od sytuacji, okres ten wynosi 9 lub 11 godzin:

• Odpoczynek dzienny regularny – 11 godzin: W ciągu 24h od rozpoczęcia pracy, kierowca musi odbyć min. 11-godzinny okres odpoczynku. Ma prawo podzielić ten czas na 2 części: pierwszą trwającą min. 3 godziny, a potem drugą, w wymiarze min. 9 godzin.
• Odpoczynek dzienny skrócony – 9 godzin: Jeżeli wymagają tego szczególne sytuacje, kierowca ma możliwość skrócenia odpoczynku dziennego do 9 godzin, ale maksymalnie trzy razy w tygodniu. Nie wymaga późniejszej rekompensaty brakujących godzin.

Pełny, regularny odpoczynek dzienny uznawany jest za standard, ponieważ kierowca ma możliwość w pełni zregenerować swoje siły. Odpoczynek skrócony jest awaryjnym rozwiązaniem, z którego nie powinno się zbyt często korzystać, żeby nie doprowadzić do przemęczenia organizmu.